روزگارُم هُد

 

شعری ازسید کامل کاملی  ( سرهنگ کاملی )

 به گویش بلوکی بندر لنگه  

 

روزگارُم هُد

روزگاري كه روزگارُم هُد

شهرباني هُد و مو كارُم هُد

سالها خُم رئيس اُدُم بندر

هفت اقليم اختيارم هُد

پاسبان پياده سيصدتا

چند تا هم دگر سوارُم هُد

خُم هُدُم يك رئيس صد در صد

كارمندان بيشمارُم هُد

فكر و هوشُم هميشه آزادُد

مو توكل به كردگارُم هُد

با همه خلق از غريب و خودي

خوي اخلاص و سازگارُم هُد

همه مخلص هُُدت و لي ظاهر

تا زماني كه كار و بارُم هُد

بعد سي سال خدمت دولت

نام سرهنگي افتخارُم هُد

تا بُدم بركنار و باز نشست

خصم جونم بو هركه يارُم هُد

هيچ مهر و وفا به جا شُـنَـوُو

مه كسانيكه انتظارُم هُد

وقتي از اين جهان چدُم دو سه تا

دفتر شعر يادگارُم هُد

باز كامل دلُش خَشه كه هنوز

زن و فرزند در كنارُم هُد

....................

در سال 1281 در بندر لنگه متولد شد.اجدادش از سادات کال  بودند و نسبش به محمد مصطفی(ص) می‌رسید به همین جهت او را سید کامل نام نهادند. باتفاق پدر که کسب تجارت داشت راهی هندوستان شد و بیست سال از جوانیش را در آنجا گذراند و در همان دیار در دانشکده کشاورزی به تحصیل پرداخت و همزمان با روزنامه حبل المتین هم همکاری می نمود. سپس به میهن خود بازگشت.

در سال 1310 به خدمت شهربانی بندرعباس در آمد سپس رهسپار آموزشگاه افسری شهربانی شد و توانست با رتبه اول از آموزشگاه فارغ التحصیل گردد. بعد از پایان دوره آموزشگاه در سال 1317 به ریاست شهربانی بندرعباس منصوب شد و سالها در این لباس خدمت نمود و اوضاع شهربانی را سروسامان داد. 30 سال در اکثر شهرهای ایران با جدیت و علاقه انجام وظیفه نمود
در سال 1341 با درجه سرهنگ تمام بازنشسته گردید. در دوران بازنشستگی به نوشتن مقالات و سرودن اشعار می‌پرداخت و اشعار اجتماعی و انتقادی خود را در روزنامه محلی به چاپ می رساند.
در تاریخ 11 خرداد 1352 جهت معالجه بیماری خود که ناراحتی قلبی و تنگی نفس بود به تهران سفر کرد ولی اجل مهلتش نداد. جسدش در شهر مورد علاقه اش بندرعباس به خاک سپرده شد.

.........

 با تشکر از : اچمستان

ضرب المثل به گویش گزیر

 

 چند ضرب المثل به گویش گزیر بندرلنگه

1- یک چی اُت هَشتُ کِل اُت گَشتُ.

2- مُگُم نِرِن مِگِت بُدوز.

3- گُربُه بَه خُش بِلِی پُشت نِی کِردِد.

4- جَنگ خویش بِه اَ دَعوِی سُر خَرمن.

5- خیار اَ دِ بَرگُو پِیدان.

6- اَ خِیر گندم جو هم یُو مُخورد.

7- کَم خوار نور چشم ، هر که نَخورد به هر دو چشم.

8- اَ خر بگو خالو و رد واوُ.

9- سنگ دُخو گُه مَزی ، که پِرِنزُ اُت مُکُن.

10- هیزی و سلامتی ، مردی و صد بلا.

11- اسم سُو بُبُو و دار دست بگیر.

12- خرس نه خُش خَشِن نه بازیش.

13- دُز اَ دُز حلالِن.

14- سک سک هر روزی یا جون مُبُرد یا روزی.

15- کِچل اَگَه دواش هُدِن، سُر خُش اُش مُکا.

16- هر چه سِیان، مِگه خارمان؟!

17- جواب ابلهان ، خاموشین.

18- میراث سگ بَرَد سَبالو.

19- سزاوار خر، سابات تاریکِن.

20- شِبَک مَناهی غَلبال مُکُن.

21- تِل مَناهی تُس دُکار.

22- نه خُم خورم ، نه کس دهُم ، گنده کنُم به سگ دهُم.

23- هرچه زشت تُرِن ، بازیش بیشتُرِن.

24- اَ دار مُگُم تا دُوار اَ خُش بُدُن.

25- خر اَ سَر مِکِت اَ تِل نِی کِت.

26- زور بیر اَ مُستُوشِن.

27- هر که روشِه روزیشِه.

28- خر خستُه بَندی هُشِن.

29- هُو دعای گُربُه بَرو نِی مِت.

30- پیش خرون چه کُه واوِد چه زَعفِرون.

31- درخت ببین سایه بطلب.

......................

 برگرفته با تشکر از : http://www.geziri.ir/index.php

قدیما

 

شعر زیر از شاعر توانای اهل گزیر بندر لنگه آقای محمد سامی   است . این شعر حاوی بسیاری از واژه های اصیل لارستانی است که بعضا با واژه های مرسوم در منطقه لارستان ممکن است متفاوت باشد . همانطور که قبلا هم در این خانه آمده است گویش های مرسوم در اطراف بندر لنگه نیزدر خانواده گویش های زبان لارستانی قرار دارند . صدای شاعر که همراه  شعر است این واقعیت را آشکارا بیان می کند . 

قدیما

آن زمان دل خَشُدِنْ ، چونکه غمي اُشْـنَـهُـدِنْ

زندگي ساده هُـدِنْ ، پيچ و خمي اُشْـنَـهُـدِنْ

زُوْ وُ شِي جنگ شُوْ نِـيـکا سر وضع خُـنُـهْ شُوْ

خُـنُهْ چون بهر کسي ، مَنْ مَـنَمِي اُشْـنَـهُـدِنْ

خسرو کشور عشقُشْ مُوْ هُدُمْ او ملکه

کشورُمْ خيل و حَشَمْ،جــز صنـمي اُشْـنَـهُـدِنْ

جاي غُرْغُرْ ز لَبُشْ برگ گل خَـنْدُهْ مِريتْ

شادي و خنده ي ما قطع ، دمي اُشْـنَـهُـدِنْ

روز ما شاد مِـچَـرْخِي هَـمُهْ هُوْ عشق ، نه پـول

جيب ما هــر دو نـفر ، چون دِرَمِـي اُشْـنَـهُـدِنْ

با چه حالي مُو مُخا، کاکِلُ و مَهْياوُهْ و دوغ

چشم ما سير هُـدِنْ ، دادِ کمي اُشْـنَـهُـدِنْ

 

Qadima MP3 by xarekonar

ادامه نوشته

گویش مردم گزیر

 

چند واژه به گویش مردم گزیر از منطقه بندر لنگه

 گستره تاریخی لارستان که زمانی تا سرحدات کناره های  خلیج فارس هم می رسیده است ؛ نه تنها مایه در تقسم بندی قدرت های حاکم منطقه ای داشته است بلکه زبان مشترک فی مابین نیز عامل ثانوی و مستحکمی در این مورد به شمار می رفته است .  زبان لارستانی در مناطق گسترده ای پراکنده است و گویشوران این زبان در پهنای جغرافیایی و سیعی به سر می برند . این امر بخصوص هنگامی آشکار می شود که به ان مناطق سفری کنیم و یا با گویشوری از آنجا برخوردی داشته باشیم .

 بندر لنگه و اطراف آن یکی از این مناطق است و در خود شهر و آبادیهای حوالی آن گویش های مختلفی از زبان لارستانی رایج است . البته مهاجرت عده ای از مردمان مناطق داخلی تر مانند لار و اوز و بلوکات به بند رلنگه و سکونت در ان خصوصا در یک صد سال پیش از این که بندر لنگه در واقع بند رگاه اصلی مبادلات تجاری خلیج فارس در هر دو کناره شمالی و جنوبی ان بود نیز بی تاثیر در گوناگونی و رواج هر چه بیشتر زبان لارستانی  در  منطقه بندر لنگه نبوده است .  

 آبادی( گزیر) یکی از روستاهایی است که به بندر لنگه چسپیده است ( 15 کیلو متر ) . اهای ان به کشاورزی اشتغال دارند و محصول تنباکوی گزیر در ماطق جنوب ایران به خوبی مشهور است . گویشی که در انجا رایج است گویشی است  از زبان لارستانی و  تفاوت بارزی با گویشهای منطقه لار و بلوکات ندارد . نیز می توان متوجه شد که این گویش کمتر مانند گویشهای مناطق شرقی تر نظیراطراف شهر خمیر با گویشهای بندر عباسی ( بشکردی ) آمیخته شده است .

 انچه که در پی می اید بعضی از واژه های محلی رایج در گزیر است :

 

 فارسی                                       گزیری

..............................................................................................

مو                                             می                         mi

پیشانی                                       پِشِنی                       peŝeni

ابرو                                          بُرم                         borm                         

چشم                                         چِش                          ĉaŝ

مژه                                           می چِش                     mi ĉaŝ

بینی                                          دُماغ                            domāγ

ادامه نوشته

بررسی گویش و واژگان بندر خمیر

 

 

بررسی گویش و واژگان بندر خمیر

کتاب« بررسی گویش و واژگان بندر خمیر » تالیف سید 

عبدالجلیل قتالی خمیري در 360 صفحه و بهاي 52000 ریال در

قطع وزیري از سوي انتشارات ایلاف شیراز در 2000 نسخه چاپ

و منتشر شد.

این کتاب مشتمل بر دو بخش بوده که بخش اول آن به معرفی

گویش بندر خمیر و بخش دوم آن به فرهنگ واژگان بندر خمیر می

پردازد. قتالی می نویسد: در بخش نخست کتاب که سه قسمت بوده

درباره دستگاه آوائی، مقایسه صرفی میان گویش خمیري و فارسی و

بررسی نکات نحوي می باشد. وي

بخش دوم کتاب را مهمترین بخش

معرفی کرده و بیش از 5 هزار و 700

واژگان مصطلح در بندر خمیر را با

توضیح معنائی تعیین نوع واژه به

                        ترتیب حروف الفبایی و با رعایت                              

آوانگاري نگاشته است.با توجه

به این که بسیاري از گویش هاي

محلی امروز در شرف نابودي است،

                                  کوشش پژوهشگر جنوبی سید                                         

عبدالجلیل قتالی خمیري در تالیف

 کتاب بررسی گویش و واژگان بندر« خمیر هرمزگان »

قابل تقدیر است.

............... از عصر اوز     اسفند ماه ۸۸

شعر کنگ

گویش کناره های خلیج فارس بندر لنگه و  خمیر و مناطق مجاور  که به نوعی در معرض گویش بندر عباسی قرار دارند پاره ای از عناصر آن گویش را همراه خود دارد .به نحوی که با گویش های مناطق شمالی تر مانند  بستک و لار  وخنج تفاوت های واژگانی  بارزی دارد . هر چند اهالی زبان لارستانی در درک مفاهیم  این گویش ها مشکل چندانی ندارند ولی چگالی واژه های بندری در کل این گویش ها تفاوت ها را به سهولت نشان می دهد . باید توجه داشت همانطور که قبلا هم در این خانه آمده است زبان لارستانی را دانشمندان زبان شناس با بشکردی و کمزاری از یک گروه می دانند که با نام زبانهای جنوب شرقی خوانده می شود .

 قطعه  زیر شعری است به گویش مردم کنگ  بندر لنگه که در آن  می توان تفاوت ها  گفته شده را مشاهده کرد :

  بر گرفته  با تشکر از وبلاگ ۰ دخت کنگ )

کهور پیر

شعری به گویش مردم کنگ از منطقه بندر لنگه

 

ای گپ کهور پیر شوز

 قصت چهن مابین شهر، بی ثمری ؟

قومی اته ؟ خیشی اته ؟ یامثل مه رهگذری ؟                                         

رفتن همه , خشار بودن , کنار و لوز

رفتن همه , پالی بودن , سوری و گوز

دورت نه هاو , دورت نه چاه  , دورت نه دروا و نه حوض    

ادامه نوشته

انجم روز

شعری به گویش محلی بندر لنگه

 از روان شاد استاد عباس انجم روز

 

«خَشُم در کارگاه عشق مَـگّـه»

خَشُم از دردی که درمونی اُشنی
شِرنْـگُم خَش که نوش جونی اُشنی

خَشُمْ از درد دوری یار دلسوز
که جز سوز دلم درمونی اُشنی

ادامه نوشته